Kiszonki i ich właściwości. Nie samymi ogórkami człowiek żyje!

Kiszonki? Czyli z czym to się je

Kiszonki - kiszone warzywa zwykle kojarzą nam się z ogórkami robionymi od pokoleń w polskich rodzinach. Z dobrą ilością kopru, czosnku, czy czasem chrzanu te typowe dla naszego kraju przetwory mają swoich licznych fanów. Kiszonki to jednak nie tylko kiszone ogórki. Otóż zakisić można... niemal wszystko! A na na pewno praktycznie każdy rodzaj warzyw i owoców z dużą zawartością cukru i wody. Po za ogórkami mogą to być: oczywiście kapusta kiszona, ale też marchew, dynia, kalafior, brokuł, rzodkiewka, cebula, buraki, papryka oraz owoce: cytryny, morele, pomarańcze, śliwki, jabłka i oliwki.

Dlaczego warto kisić warzywa?

Powodów jest kilka:

1. Kiszenie to naturalna konserwacja, dzięki której nasze przetwory przechowywane w chłodnym miejscu będą dobre przez kilka miesięcy, a nawet przez rok.
2. Surowe warzywa są bardzo zdrowe, ale niektóre z nich takie jak np. seler są na surowo trudno zjadalne. Po ukiszeniu już ich tekstura i smak się zmieniają, a dzięki temu są smaczniejsze i łatwiej przyswajalne.
3. W trakcie kiszenia cukry proste naturalnie zawarte w warzywach i owocach są przetwarzane na kwas mlekowy, czyli kiszone warzywa mają zredukowaną ilość cukru. Co więcej są bogatym źródłem błonnika. Czyli są niskokaloryczne, zawierają mało cukru i są sycące. Pytasz jak schudnąć? Kiszonki mogą w tym pomóc.
4. Są bardzo zdrowe. Kiszone warzywa są wzmocnione o probiotyki, witaminy i właściwości, których surowe warzywa nie posiadają.

Jak samemu zrobić kiszonkę?

1. Wybrane warzywa lub owoce umieszczamy w słoiku i zakrywamy przygotowaną wcześniej zalewą: wodą z solą i przyprawami takimi jak ziele angielskie, liść laurowy, czosnek i inne zioła w zależności od pożądanego efektu.
2. Musimy zadbać o to, aby warzywa nie miały dopływu tlenu i żeby nie wystawały ponad wodę.
3. Następnie słoik szczelnie zakręcamy i pozwalamy zadziałać naturalnym bakteriom zamienić nasze słoiki w pyszne kiszone specjały.
4. Pilnujemy temperatury - im cieplej tym fermentacja będzie przebiegała szybciej. Ile czasu kisić? To zależy od kilku czynników - m. in. od temperatury i warzywa. Buraki kiszone w ciepłym pomieszczeniu mogą być ukiszone już po 3 dniach, podczas gdy inne warzywa mogą potrzebować miesiąca.
5. Gdy nasza kiszonka jest gotowa umieszczamy ją w chłodnym i ciemnym miejscu. Wtedy może stać miesiącami i czekać na zimowe miesiące, gdy świeżych warzyw z ogródka brak.

Ważne:

• nie dodajemy octu - niektórzy dodają octu w celu konserwacji przetworów, ale przy kiszonkach nie ma takiej potrzeby,
• nie gotujemy słoików, czyli nie pasteryzujemy. Tylko i wyłącznie niepasteryzowane kiszonki działają prozdrowotnie, bo fermentacja nie jest zahamowana i dzięki temu wszystkie właściwości są aktywne,
• nie dodajemy chleba

Dokładny przepis na zakwas z buraka znajdziesz w artykule: Jak zrobić zakwas z buraków >>.

Właściwości kiszonek

Kiszonki znane są ze względu na swoje właściwości zdrowotne. Są polecane szczególnie w okresie zimowym, kiedy dostępność świeżych owoców i warzyw jest mniejsza, a co za tym idzie nasza dieta uboższa jest w witaminy. Kiszone przetwory dzięki naturalnej zawartości kwasu mlekowego:

• są naturalnym probiotykiem - mają bardzo korzystny wpływ na układ trawienny i skład flory jelitowej,
• zawierają dużo witaminy C, składników mineralnych, przeciwutleniaczy oraz błonnika,
• mają pozytywny wpływ na zdrowie,
• posiadają właściwości oczyszczające organizm z toksyn,
• wzmacniają odporność,
• wspomagają trawienie,
• poprawiają stan włosów, skóry, paznokci,
• uodparniają na stres.

Kiszonki, a dieta

Kiszonki, jak już wcześniej wspomnieliśmy, są polecane przez dietetyków ponieważ powodują uczucie sytości, przyspieszają przemianę materii oraz mają masę korzyści dla jelit. Są zalecane dla osób chcących pozbyć się zbędnych kilogramów, ale też dla każdej osoby przy codziennej diecie- zimą możemy spożywać porcję kiszonek z każdym posiłkiem. Dobrym zwyczajem jest też picie zakwasu - czyli płynu, który powstaje przy kiszeniu np. buraków. Działa to jak zastrzyk wszystkich drogocennych składników powstających przy kiszeniu.

Jak jeść kiszonki, jak pić zakwas buraczany i sok z kapusty kiszonej?

Odpowiedź jest prosta - prosto ze słoika lub prosto z butelki. Naprawdę. Najlepsze i najzdrowsze są na surowo. Jeśli jednak dodajesz je do potraw to, jeśli to możliwe dodaj je na samym końcu po ugotowaniu czy usmażeniu dania. Jeśli ich za mocno nie podgrzejesz ich prozdrowotne właściwości zostaną zachowane.

Garść kiszonek codziennie to idealna dawka probiotyków.

Zakwas buraczany lub sok z kiszonej kapusty czy ogórków polecamy zacząć pić od 50-100ml dziennie i powoli zwiększać dawkę do 300ml. Najlepiej codziennie rano, na czczo, ale ważne aby po prostu pić zakwasy. Organizm Ci podziękuje.

Czytaj też:

- Czarny czosnek - przepis na długowieczność

- Kimchi - gwiazda koreańskiej kuchni